Choroby dziąseł i przyzębia – przyczyny, objawy i leczenie
Choroby dziąseł i przyzębia są bez wątpienia problemem, o którym każdy z nas słyszał. Można nawet zaryzykować stwierdzeniem, że większość z nas miała okazję się z nim chociaż raz zmierzyć. Zaczerwienione i obrzmiałe dziąsła, krwawienie podczas szczotkowania zębów, uczucie pieczenia- wszystkie te objawy powinny dać nam do zrozumienia, że kondycja naszych dziąseł nie jest najlepsza. Co zatem robimy nie tak? Jak zapobiegać? A może jesteśmy wyjątkowo narażeni na tego typu przypadłości?
- Najłagodniejszą formą chorób przyzębia jest zapalenie dziąseł, które zlekceważone, może prowadzić do zapalenia przyzębia.
- Przyczyną zapalenia dziąseł jest najczęściej nieprawidłowa higiena jamy ustnej, unikanie okresowych kontroli stomatologicznych, ubytki próchnicowe, źle dopasowane wypełnienia, zła dieta, a także przyjmowane leki i ciąża.
- Wpływ na występowanie zapalenia dziąseł mają tez choroby: cukrzyca, białaczki, zakażenie wirusem HIV czy choroba AIDS, dysfunkcje w układzie hormonalnym.
- Zapalenia dziąseł początkowo nie daje żadnych objawów, potem następuje tkliwość, obrzmienie i zaczerwienienie. Może pojawić się także krwawienie podczas szczotkowania i przykry zapach z ust.
- Podstawą w leczeniu zapalenia dziąseł jest poprawa higieny jamy ustnej, stosowanie płukanek, a przy ostrym zapaleniu antybiotykoterapia.
- Zapalenie dziąseł u dzieci wiąże się zwykle bezpośrednio z obecnością płytki nazębnej na powierzchni zębów, stąd zaleca się poprawę higieny i skaling naddziąsłowy. Zdarza się, że zapalenie dziąseł u dzieci jest skorelowane z jednoczesnym zakażeniem wirusowym lub bakteryjnym
Choroby dziąseł i przyzębia
Choroby przyzębia możemy podzielić na zapalenie dziąseł i zapalenie przyzębia. Zapalenie dziąseł jest pierwszą i najłagodniejszą formą, która w momencie jej zlekceważona, może prowadzić do zmian degeneracyjnych. Efektem tego jest rozwój zapalenia przyzębia.
Zapalenie dziąseł – przyczyny
Zapalenie dziąseł może mieć szereg przyczyn. Zwykle jest ono związane z:
- brakiem prawidłowej higieny jamy ustnej,
- unikaniem okresowych kontroli stomatologicznych,
- ubytkami próchnicowymi,
- źle dopasowanymi wypełnieniami,
- zaniedbaniami w codziennej higienie.
Wszystko to przyczynia się do zwiększenia ilości bakterii w jamie ustnej.
Innym przykładem jest nieprawidłowa dieta – nie tylko ma ona bezpośredni wpływ na kondycję jamy ustnej, ale przyczynia się także do spadku odporności. W efekcie tego wspomniane wcześniej namnażanie bakterii może zachodzić w znacznie szybszym tempie.
Istotną rolę odgrywają też przyjmowane leki – pacjenci w trakcie terapii lekami immunosupresyjnymi, blokerami kanału wapniowego, lekami przeciwdrgawkowymi czy przyjmujący leki antykoncepcyjne, są szczególnie narażeni na ryzyko wystąpienia chorób dziąseł.
Dodatkowo choroby ogólnoustrojowe takie, jak cukrzyca, białaczki, zakażenie wirusem HIV czy choroba AIDS, dysfunkcje w układzie hormonalnym także nie pozostają obojętne. W tych grupach pacjentów bardzo często zauważa się zwiększoną skłonność do rozwoju schorzeń w obrębie śluzówki jamy ustnej.
Wyjątkowym stanem, który może nasilać nieprawidłowości tkanek miękkich, jest ciąża – w tym przypadku dolegliwości zwykle ustępują po jej rozwiązaniu lub wraz z końcem połogu.
Zapalenie dziąseł – objawy
Zapalenie dziąseł w początkowych fazach nie daje żadnych niepokojących objawów. Rozpoczyna się zwykle niewielką tkliwością, która pojawia się w okolicy brodawek międzyzębowych (części dziąsła zlokalizowane między poszczególnymi zębami). Wraz z postępowaniem stanu zapalnego, dziąsła stają się coraz bardziej tkliwe, obrzmiałe i zaczerwienione. Dodatkowo może pojawić się krwawienie dziąseł podczas szczotkowania zębów lub przy nagryzania pokarmów. Innym objawem wskazującym na choroby dziąseł jest tzw. „faetor ex ore”, czyli nic innego jak przykry zapach z ust.
Zapalenie dziąseł – leczenie
Podstawą w leczeniu zapalenia dziąseł jest poprawa higieny. Stany zapalne skorelowane są zwykle z wcześniej już wspomniany wzrostem ilości bakterii obecnych w jamie ustnej. Należy więc wyjątkową uwagę zwrócić na wykonywane zabiegi higienizacyjne – staranne szczotkowanie zębów, używania odpowiednich preparatów do higieny jamy ustnej, stosowanie nici i szczoteczek międzyzębowych oraz regularne czyszczenie języka.
W sytuacji, gdy dolegliwości są bardziej uciążliwe, warto wspomóc się preparatami, które mają w swoim składzie zawartość szałwii czy kory dębu. Płukanki takie mają działanie ściągające, dzięki czemu złagodzą dolegliwości bólowe i odczuwany dyskomfort.
W przypadku, gdy zapalenie jest wynikiem osłabionej odporności, lekarz może poradzić pacjentowi stosowanie preparatów zwiększających odporność.
Przy ostrym i zaawansowanym stanie zapalnym, lekarz może zalecić stosowanie antybiotyku. Jednym z bardziej popularnych jest amoksycylina – β laktamowy antybiotyk, należący do grupy penicylin (np. Duomox, Amotax). Należy zaznaczyć, że leki te wydawane są na receptę, a ich przyjmowanie powinno odbywać się wyłącznie po zaleceniu lekarskim. Samodzielna decyzja o ich przyjmowaniu jest działaniem, które może przynieść więcej szkód, niż pożytku – nie należy postępować w ten sposób.
Zapalenie dziąseł – leczenie domowe
Podstawową metodą na uporanie się z dolegliwościami ze strony dziąseł, jest zwiększenie dbałości o higienę jamy ustnej. Jak możemy to zrobić w domowych warunkach?
Należy zacząć od podstaw, czyli sprawdzeniu z jakiej szczoteczki i pasty korzystaliśmy dotychczas. Bardzo prawdopodobne, że nie spełniały one stawianych im oczekiwań, przez co poniekąd przyczyniały się do pogłębiania kłopotu. Przy stanach zapalnych znacznie lepiej zdecydować się na szczoteczki z miękkim włosiem – dzięki temu, unikniemy nadmiernego podrażnienia wystarczająco już tkliwych tkanek.
A jaką pastę stosować? Warto na pewien czas posiłkować się preparatami o działaniu łagodzącym. Pasty, zawierające w swoim składzie kwas glicyterynowy (Elgydium) lub naturalne ekstrakty z kory, wierzby białej, rumianku czy szałwii, świetnie się w tym sprawdzą. Pielęgnację można poszerzyć o stosowanie płynów do płukania jamy ustnej, nici dentystycznych oraz szczoteczek międzyzębowych. Warto też przeanalizować zakup irygatora – urządzenie to będzie wspomagać oczyszczanie tych przestrzeni, do których dotarcie włosia szczoteczki jest najbardziej utrudnione.
Zapalenie dziąseł u dzieci
Zapalenie dziąseł u dzieci jest spotykane znacznie częściej niż u dorosłych. Z czego to wynika? Zwykle związane jest to bezpośrednio z obecnością płytki nazębnej na powierzchni zębów. Większość rodziców wie, jak trudne jest nauczenie dziecka poprawnego szczotkowania zębów. Wymaga to nie tylko cierpliwości, ale też odpowiedniej koordynacji ruchów malucha. Dlatego bardzo istotne jest to, aby po każdym myciu zębów to rodzic ostatecznie ocenił, czy są one wystarczająco czyste.
Objawy zapalenia są takie same jak u dorosłych – zaczerwienie, nadmierna tkliwość, obrzęk, zmiana konturu dziąsła czy krwawienie podczas szczotkowania.
Podstawą w zniwelowaniu zapalenia jest poprawa higieny. W przypadku obecności znacznych złogów nazębnych, lekarz może zaproponować wykonanie skalingu naddziąsłowego (zabieg ten znacząco wpływa na poprawę stanu dziąseł).
Zdarza się, że zapalenie dziąseł u dzieci jest skorelowane z jednoczesnym zakażeniem wirusowym lub bakteryjnym – wówczas, poza objawami w jamie ustnej, dochodzi też do pojawienia się objawów ogólnych, takich jak wysoka gorączka, uczucie rozbicia, spadek apetytu lub bóle głowy. Formy leczenia:
- w przypadku zakażenia wirusowego stosuje się leczenie objawowe – aerozole łagodzące dolegliwości bólowe, np.na bazie koloidalnego srebra oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (stosowanie w celu zmniejszenia nasilenia objawów ogólnych),
- w przypadku zakażenia bakteryjnego, lekarz może podjąć decyzję o przepisaniu dziecku antybiotyku.
Zapalenie dziąseł u kobiet w ciąży
Zapalenie dziąseł u kobiet w okresie ciąży jest problemem, z którym statystycznie zmaga się co druga (!) przyszła mama. Zmiany hormonalne, dolegliwości z strony układu pokarmowego czy zmiana nawyków dietetycznych często przyczyniają się do zaburzenia dotychczas stabilnej kondycji dziąseł. Najczęściej zachorowania przypadają na okres między 2 a 8 miesiącem ciąży, a okres szczytowy dolegliwości ma miejsce podczas trwania III trymestru.
Jak sobie z tym radzić? Przede wszystkim zapobiegać!
Tak jak w każdym innym przypadku, należy prowadzić zasadę 3 razy H – higiena, higiena i jeszcze raz higiena. Wyjątkowo skrupulatnie należy podchodzić do codziennej eliminacji płytki. Dużą uwagę należy przykładać do stylu odżywiania – unikać nadmiernego spożywania słodyczy oraz podjadania. Warto także zadbać o regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym, gdzie lekarz dentysta będzie w stanie otoczyć nas profesjonalną opieką oraz obiektywnie ocenić stan zdrowia jamy ustnej. Leczenie zębów w ciąży jest jak najbardziej wskazane.
Gdy już przyjdzie nam zmierzyć się z gingivitis (zapaleniem dziąseł) w okresie ciąży, kojące mogą okazać się płukanki z wcześniej wspomnianej już szałwii, rumianki lub białej wierzby.
Stosowanie preparatów na bazie substancji chemicznych powinno być skonsultowane z lekarzem dentystą.
Zapobieganie zapaleniom dziąseł
W celu zapobiegania zapaleniom dziąseł wizyty kontrolne można umówić w naszym gabinecie – oferta obejmuje wszystkie zabiegi, które pozwolą uchronić przed tym nieprzyjemnym schorzeniem! Wizyta kontrolna, skaling, profesjonalna higienizacja – w zależności od aktualnych potrzeb. Zespół naszych specjalistów dokłada wszelkich starań, aby świadczyć opiekę na jak najwyższym poziome, a przede wszystkim – zapobiegać! Zespół higienistek z kolei udzieli wszelkich porad, dotyczących tego jak poprawnie szczotkować zęby i dbać o higienę jamy ustnej.
Pozostaje nam życzyć tego, aby takich przykrych dolegliwości wśród Pacjentów było jak najmniej. Niemniej jednak w razie ich wystąpienia – jesteśmy gotowi do pomocy!